AŽD intensywnie pracuje nad wdrożeniem zaawansowanych technologii autonomicznych w praktyce, tworząc przestrzeń dla nowej filozofii postrzegania jazdy pojazdem kolejowym.
Projekt autonomicznego pociągu jest dużym krokiem w transporcie, oznacza automatyczną pracę pociągu bez załogi na regionalnej linii kolejowej, ale także jest zestawem systemów wspomagających pracę maszynisty, tzw. asystentów, którzy ułatwiają i wspierają pracę maszynisty na określonych odcinkach linii. „Zdecydowanie nie zależy Nam na rezygnacji z pracy maszynistów, mamy wizję sposobu funkcjonowania kolei, gdzie wielu procesów nie da się zapewnić inaczej niż pracą wykwalifikowanej kadry," powiedział dyrektor generalny AŽD Zdeněk Chrdle.
Stopniowo wprowadzane kroki będą w stanie zwiększyć wydajność oraz bezpieczeństwo podróżujących, a jednocześnie obniżyć koszty eksploatacji linii kolejowych. W niedalekiej przyszłości zostanie osiągnięta pełna automatyzacja określonych procedur operacyjnych (np. autonomiczne manewrowanie pociągów w zajezdni) oraz wdrożone będą inteligentne systemy wspomagające, ułatwiające pracę maszynistom. Dzięki tym pracom zmniejszymy ryzyko braku wykwalifikowanych pracowników w transporcie kolejowym, co mogłoby znacznie obniżyć standard regionalnych usług transportowych w przyszłości.
Autonomiczny system pracy pociągu realizuje m.in. funkcje "zastępujące" zmysły maszynisty. „W praktyce oznacza to zainstalowanie szeregu czujników, detektorów, sztucznej inteligencji, systemów wsparcia i diagnostyki w pojeździe i na torze w celu zapewnienia wymaganego bezpieczeństwa i wydajności działania. Wiele uwagi poświęca się również kwestii zapewnienia bezpiecznego współdziałania zautomatyzowanej kolei z transportem drogowym. Tutaj wykorzystamy współpracujące systemy ITS i wyniki projektu C-ROADS, którego zadaniem była wzajemna komunikacja pomiędzy poruszającymi się samochodami lub samochodami oraz infrastrukturą transportową, w tym transportem szynowym," wyjaśnia Zdeněk Chrdle.
Przejście na przyszłą w pełni autonomiczną kolej jest również utrudnione przez obecne warunki prawne. AŽD rozwiązuje zatem nie tylko wyzwania techniczne, ale także kwestie legislacyjne, zarówno na poziomie krajowym, jak i we współpracy z europejskimi partnerami i instytucjami.
Oprócz projektów europejskich w sektorze kolejowym UE w tym wspólnego przedsięwzięcia jakim jest Shift2Rail, AŽD bezpośrednio współpracuje z czeskimi ośrodkami badawczymi, w tym ważnymi zakładami pracy współpracującymi w ramach Czeskiego Uniwersytetu Technicznego w Pradze, Uniwersytetu w Pilźnie oraz Politechniki Brneńskiej. AŽD jako członek-założyciel Europe's Rail (wspólne przedsięwzięcie UE i sektora kolejowego) promuje wizję kolei cyfrowej we współpracy z głównymi partnerami europejskimi, takimi jak administratorzy kolei, przewoźnicy, duzi producenci i dostawcy oraz ośrodki badawcze.
W 2022 roku AŽD rozpocznie prace rozwojowe w zakresie systemów autonomicznej eksploatacji pociągów na drugiej linii Kopidlno – Dolní Bousov. Linia ta jest obecnie pozbawiona regularnego ruchu pasażerskiego i jest w fazie modernizacji, polegającej m.in. na wymianie urządzeń sterowania ruchem kolejowym. Na tej linii kolejowej zespoły informatyczne będą miały dużo miejsca na dalszy rozwój, walidację, testowanie i wprowadzanie autonomicznych technologii do użytku.